1.Sorumlular

 

2.Uygulama

 

1. Laboratuvar tekniker/teknisyeni Sertleşmiş Betondan Numune (karot) Alımı Başvuru Formu’nda bulunan bilgilere istinaden numunenin kaydını yaparak laboratuvar işlem safhasını başlatır.
2. Karot deney numunelerinin içinde, basınç tatbik doğrultusunda donatı (yapı çeliği) çubuğu bulunmamalıdır.
3. Deney numunesinin toplam hacmindeki donatı oranı %5’den daha büyük olduğunda veya deney numunesinin 1/3 yüksekliğinde bulunan demir donatı hacmi toplam numune hacminin %1’den daha büyük olması halinde deney numunesi deney sonuçlarının değerlendirilmesinde dikkate alınmaz.
4. Karot deney numunesindeki yapı çeliği (donatı) hacmi, basınç dayanım deneyinden sonra tartılarak kolayca hesaplanır.
5. Yapı bileşenlerinden karot bıçağı ile alınan deney numunelerinin sıvalı veya karbonatlaşmış yüzeyleri ile yapı bileşeninden koparılmış düzgün olmayan yüzeyi laboratuvarda ıslak metotla numuneye zarar vermeden, yüksekliği çapına eşit olacak şekilde (h=d) taş kesme bıçağı ile traşlanır.
6. Numunenin düzeltilmesinden sonraki yüksekliği karot çapından en fazla ±%10 kadar sapabilir.
7. Numuneler üzerindeki işaretlemenin silinmemesine dikkat edilmeli çap ve yükseklik kumpasla hassas olarak ölçülüp kaydedilir.
8. Deney numunesinin basınç presinde yük uygulanacak dairesel yüzeyleri birbirine paralel olmalı ve bu yüzeylerin düzlemden sapması en fazla 0,1 mm olmalıdır. Deney numuneleri paralel olarak en az 2 tane çalışılır.
9. Hazırlanan silindir numunelerinin dayanımı ilgili standarda (TS 10465/Kasım 1992) göre gerçekleştirilen deneyle bulunur.

 

2.1. Deney numunelerinin yükleme yüzeylerinin başlıklanması

 

İlgili Standart(lar) : TS EN 12390-3, TS 10465/Kasım 1992

 

 

2.2. Alet, Cihaz ve Malzemeler

- Elektronik terazi   :  0.2 g hassasiyetli dijital göstergeli. 

- Ergitme Potası       :  Elektrikle çalışan üstü kapaklı.        

- Başlıklama Kalıbı  :  Çelikten imal edilmiş, alt yüzey ile yan yüzeyin açısı 90°C.

- Kepçe                    :  Eritilmiş kükürt+grafit karışımını başlık kalıbına dökmek için.

- Lastik Tokmak       :  Numunenin kalıba düzgün yerleşimi temini için.

- Ergitme, başlıklama tezgah ve davlumbazı

- Aspiratör

- Spatula    

- Bez eldiven

- Havlu

- Kükürt

- Grafit

 

2.3. İşlemler

2.3.1 Deney Numunelerinin Hazırlanması

2.3.2 Deney Numunelerinin Kesilmesi

1. Yapı bileşenlerinden karot bıçağı vasıtasıyla alınan deney numunelerinin sıvalı veya karbonatlaşmış yüzeyleri ile yapı bileşenlerinden koparılmış düzgün olmayan yüzeyi laboratuvarda ıslak metotla numuneye zarar vermeden  yüksekliği çapına eşit olacak şekilde (h=d) taş kesme bıçağı ile traşlanır.

2. Mumunenin düzeltilmesinden sonraki yüksekliği karot çapından en fazla ±%10 kadar sapabilir.

3. Deney numunesinin basınç presinde yük uygulanacak yüzeylerinin birbirine paralel olması ve bu yüzeylerin düzlemden sapmasının en fazla 0.1 mm olması sağlanır.

2.3.3 Başlıklama

1. Deney numunelerinin düzlemden sapması 0.1 mm’yi aşması halinde eksenel sapmaları gidermek amacıyla başlıklama cihazında başlık yapılır.

2. Basınç mukavemeti tayini için laboratuvara getirilen silindir numunelerin pres basma yüzeylerinin düzlenmesi (başlıklanması) amacı ile numuneler kürden çıkartılarak yüzeyindeki su havlu ile kurulanır ve deney şartları ortamında hava kurusu hale gelene kadar bekletilir.

3. Başlık için gerekli olan kükürt ve grafit tozu ağzı kapalı muhafaza kaplarından alınarak elektronik terazide toplam karışımın %70’i kükürt, %30’u grafit olacak şekilde ayrı ayrı tartılır.

4. Ergitme ve başlıklama tezgahının dolap kapakları açılarak davlumbaz aspiratörü çalıştırılır. Ergitme potası 125°C’ye ayarlanarak çalıştırılır.

5. Bez eldiven giyilerek ergitme potasına tartılan kükürt konur.

6. Erimiş kükürt içerisine grafit tozu azar azar ilave edilerek karıştırılır ve kapağı kapatılır.

7. Temiz, tozsuz ve pürüzsüz olduğundan emin olduğumuz başlık kalıbı ince madeni yağla yağlanarak uygun sürede eritilmiş ve homojen hale getirilmiş kükürt+grafit tozu karışımı kepçe yardımıyla dikkatli bir şekilde zaman kaybetmeden kalıba dökülür.

8. Başlık kalınlığı maksimum 5 mm olacak ve bütün numune yüzeyini kaplayacak şekilde ayarlama yapılır .

9. Başlık dayanımı deneyi için numune başlık tabakası kalınlığının, yükleme doğrultusuna dik numune boyutunun veya yükleme yüzeyi çapının %2’sini geçmemesi sağlanır.

10. Zaman kaybetmeden silindir numune erimiş başlık malzemesi üzerine oturtulur, silindir yan yüzeyi başlıklama aletinin yan çeperlerine dayanarak silindir ekseni düşey olacak şekilde üzerine bastırılır. Fazla malzemenin yanlara taşmamasına dikkat edilir.

11. Başlık donunca silindir üstten kuvvet tatbikiyle, çıkmazsa alttan plastik tokmakla yavaş yavaş vurarak kalıptan çıkartılır ve aynı işlem diğer yüz için de tekrarlanarak başlıklama tamamlanır.

12. İşlemlerin tamamlanmasından hemen sonra tezgah temizlenerek dolap kapakları derhal kapatılır ve aspiratör bir müddet daha çalıştırılmaya devam edilir.

13. Başlıklama işlemi tamamlanan silindir numuneler sertleşme için beklemeye alınır ve başlıklama tamamlandıktan iki saat sonra basınç deneyine tabi tutulur.

 

2.4. Deneyin Yapılışı

Kesilip başlıklanan numuneler beton presinin çeneleri arasına simetrik olarak ortalanıp yerleştirilir. Yükleme hızı 2-4 kg/cm²sn arasında seçilir. Numuneler basınç deneyine tabii tutulur.

 

2.5. Deney sonuçlarının rapor edilmesi

 

Karot No	Numunenin  alındığı              yapı elemanı	Karot Boyu (H)       (mm)	Karot Çapı(D)                    (mm)	Boy/Çap Oranı            (H/D)	Alan                                     (mm)²	Kırılma Yükü (F)    KN	fsil=f küp200mm Basınç Dayanımı (P1=F/A) (Mpa) (N/mm²)
1	C-8	100	100	1	7850	107,4	13,7
2	C-9	100	100	1	7850	143,0	18,2
3	İ-H-1	100	100	1	7850	203,9	26,0
4	İ-H-2	100	100	1	785	113,4	14,4
5	J-1	100	100	1	7850	175,5	22,4
6	J-2	100	100	1	7850	181,8	23,2
7	J-3	100	100	1	7850	216,6	27,6
8	L-11	100	100	1	7850	212,1	27,0
9	L-12	100	100	1	7850	272,6	34,7
10	L-13	100	100	1	7850	166,6	21,2
11	L-21	100	100	1	7850	169,9	21,6
12	L-22	100	100	1	7850	234,5	29,9
13	L-23	100	100	1	7850	143,1	18,2
14	Z-1	100	100	1	7850	289,3	36,9
	ORTALAMA BASINÇ MUKAVETİ

 

2.6.Kayıtlar

 

• Beton Karot Deney Raporu                                                               Doküman No: F 0 610213